F1-schandalen: Crashgate – of hoe Flavio Briatore de paddock uit werd geschopt

Opzettelijk je auto de vangrail inrijden om een teamgenoot te bevoordelen. Op zich is dat natuurlijk al geheel tegen de natuur van een coureur in, maar het wordt pas echt nasty als dat gebeurt in opdracht van een teambaas. 

Het seizoen van 2008 is een van spannendste in de historie van de Formule 1. De sport is nog maar net bekomen van Spygate, het schandaal dat bijna een einde maakt aan McLaren. In de nasleep van dat spionageschandaal is Fernando Alonso vertrokken bij de bestrafte stal uit Woking en in 2008 teruggekeerd op het oude vertrouwde nest Renault, het team waarmee hij in 2005 en 2006 wereldkampioen was geworden. Bij Renault wordt Alonso herenigd met zijn manager Flavio Briatore en hij krijgt er de jonge Braziliaan Nelsinho Piquet als teamgenoot.

Renault kent na het vertrek van Alonso een vormdip. Na de titels van 2005 en 2006 heeft het in 2007 de vierde auto, achter de McLarens, Ferrari’s en BMW-Saubers. Alleen de diskwalificatie van McLaren vanwege Spygate zorgt nog voor een eervolle derde plaats in het eindklassement, maar Renault en Briatore willen in 2008 meer.

Al snel blijkt dat de R28 niet de raket is die de Fransen wensen. De wagen is goed genoeg voor punten, maar daar houdt het, vooral in het eerste deel van het seizoen, eigenlijk ook wel mee op. Op de Duitse Grand Prix na dan. Piquet start de race op Hockenheim als veertiende, maar finisht door een gelukkige strategie en een gunstige safetycar, op de tweede plaats.

Het podium doet het geloof bij Alonso sterken dat er wel degelijk iets mogelijk is dat jaar. In de Europese races die volgen wordt de Spanjaard drie keer vierde en dan reist het circus af naar Azië voor de eerste nachtrace in de Formule 1. Het decor is Singapore en het Marina Bay Street Circuit. De race debuteert op de kalender en is dus voor ieder team en iedere coureur nieuw. 

In de vrije trainingen heeft Alonso de snelheid er goed inzitten. Hij maakt vooral indruk in de derde sessie, het verschil met de rest van het veld bedraagt maar liefst een halve seconde. Poleposition lijkt binnen handbereik, maar in de kwalificatie gaat het mis. De auto van Alonso heeft een probleem met de brandstoftoevoer en dat betekent einde oefening. Ook Piquet heeft een waardeloze kwalificatie en start achter de Spanjaard.

(Tekst gaat door onder afbeelding)

Einde podiumkansen zou je zeggen, maar dat is buiten de waard gerekend. Alonso komt al na twaalf ronden naar binnen voor een zeer vroege pitstop. Niemand volgt hem, maar als een ronde later Piquet opeens op start-finish achterstevoren in de muur staat en de safetycar naar buiten komt, gebeurt dat alsnog. Niet meteen, maar wel aan het einde van de safetycar-fase, zoals de regels dat jaar voorschrijven. Eén voor één zoeken de coureurs de pits op. Alonso profiteert optimaal. Hij kan doorrijden en neemt niet veel later de leiding over. Op het moeilijk in te halen circuit is dat voldoende voor uiteindelijk de racewinst die groots gevierd wordt door Briatore en Alonso. Opmerkelijk is dan al dat Piquet in geen velden of wegen te zien is, maar echt achterdocht wekt dat dan nog niet.

Een oud-werknemer met wrok

Pas als Piquet een jaar later ontslagen wordt door Renault, komt de aap uit de mouw. De Braziliaan is woest, heeft lak aan zijn non-disclosure overeenkomst en hangt het verhaal van het bedrog aan de grote klok. Hij is door de teamleiding en met name Briatore gedwongen te crashen om een overwinning voor Alonso mogelijk te maken. “Briatore was mijn manager en mijn teambaas”, verklaart Piquet. “Hij had mijn toekomst in handen, maar het kon hem weinig schelen. Ten tijde van de Grand Prix van Singapore had hij me geïsoleerd en me tot het laagste punt in mijn carrière gedreven. Nu ik niet meer in die situatie zit, kan ik niet geloven dat ik er aan heb meegewerkt, maar toentertijd kon ik het niet weigeren.”

Enkele medewerkers van Renault, onder wie Briatore en Pat Symonds, worden uit de Formule 1 gegooid en Renault krijgt een voorwaardelijke schorsing van twee jaar. Daarnaast vertrekt hoofdsponsor ING en gaat Renault door het stof. “We accepteren de uitspraak van de raad volledig”, laat Renault F1-president Bernard Rey weten. “We bieden onze excuses aan aan de Formule 1-gemeenschap, voor dit onacceptabele gedrag.”

Piquet en Alonso worden niet bestraft. Voor de Braziliaan zit z’n F1-carrière er toch al op en bovendien betuigt hij spijt. Ook Alonso gaat vrijuit. Hij werkt – net als in 2007 rond Spygate – vrijwillig mee aan het onderzoek van de FIA en is “op geen enkele manier betrokken bij de overtreding van Renault.”

(Tekst gaat door onder afbeelding)

Het wrak van de R28 van Nelson Piquet Jr wordt afgevoerd

Photo by: Elliot Patching / Motorsport Images

Massa zoekt gerechtigheid

Daarmee is de kous nog niet af, want 15 jaar later duiken Felipe Massa en zijn juridische team op de zaak. De Braziliaan rijdt in 2008 voor Ferrari en hij komt aan het einde van het kampioenschap één punt tekort voor de titel die naar Lewis Hamilton gaat. Massa heeft daar lange tijd vrede mee gehad, tot Bernie Ecclestone in 2023 toegeeft dat hij al in 2008 op de hoogte was van het schandaal, maar niet wilde ingrijpen omdat hij de toekomst van de sport niet in gevaar wilde brengen. Massa is van mening dat als er in 2008 direct was opgetreden (en Alonso uit de uitslag van de GP van Singapore was gehaald) hij wereldkampioen had moeten worden.