Steiner na vertrek bij Haas: “Het was moeilijk om gemotiveerd te blijven”

Guenther Steiner had in een interview op het podium van de Autosport International al laten weten tussen kerst en oud en nieuw overvallen te zijn geweest door de mededeling van Gene Haas dat zijn contract niet zou worden verlengd. Hoewel het ontslag als een verrassing kwam, koestert hij geen wrok jegens zijn voormalige werkgever. “Uiteindelijk liep m’n contract af en voor mij is het zoals het altijd was: ‘Als het niet werkt, laat het me dan weten’. Ik zit nergens aan vast. Gene Haas is eigenaar van het team en heeft natuurlijk het recht om te beslissen wat hij wil, zo simpel is het. Als hij me er niet bij wil hebben, dan ben ik weg. Ik kan boos zijn, maar ik ben niet eens boos. Het is zijn beslissing en hij kan doen wat hij wil.”

Laatste maanden van 2023 bezegelden Steiners lot bij Haas

Hoewel de aankondiging van het vertrek van Steiner voor velen als een verrassing kwam, is het moment van dat ontslag niet geheel uit de lucht komen vallen. Haas draaide vorig jaar een rampzalig seizoen. Het team, dat in 2016 debuteerde en in 2018 zelfs vijfde werd in het constructeurskampioenschap, zat al een tijd in een neerwaartse spiraal en 2023 werd afgesloten met slechts twaalf punten en een laatste plaats op de ranglijst.

De VF-23 was een draak van een auto, weliswaar redelijk in de kwalificatie, maar onbestuurbaar tijdens de race door de excessieve bandenslijtage. Het laatste punt werd (door Kevin Magnussen) in Singapore gescoord, daarna volgde een vrije val die kan worden gezien als direct aanleiding voor Gene Haas om aanpassingen in het management door te voeren. “Ik denk dat niemand blij was. De prestaties gingen hard achteruit”, zegt Steiner over het laatste deel van het seizoen. “Er was niemand minder gelukkig dan ik. Maar we werden geconfronteerd met een situatie dat we dit jaar [2023] niet konden herstellen en het doel was om aan het werk te gaan voor 2024.”

Of hij in die periode iets merkte in zijn relatie met Gene Haas? “Ik zou niet zeggen dat het bergafwaarts ging”, blikt Steiner terug. “Het was gewoon wat het was. We probeerden hard te werken, maar je weet dat de prestaties duidelijk niet goed genoeg waren en dan moet er iets veranderen. Dat was wat Gene Haas ervan vond.”

Steiner heeft spijt van late conceptwijziging VF-23

Haas stapte vorig seizoen als laatste team over op het beproefde downwash sidepod-concept van Red Bull. Het pakket aan upgrades werd geïntroduceerd tijdens de Grand Prix van de Verenigde Staten in Austin. Uiteindelijk bleken die upgrades te laat om echt impact te kunnen maken. Bronnen rond Motorsport.com hebben gesuggereerd dat die late overstap een beslissing was van Steiner. Die zou eerst de problemen met de overmatige bandenslijtage hebben willen oplossen. Steiner geeft toe er naast te hebben gezeten. “Absoluut, het was een beetje laat. Ik zou zeggen, als ik terug kon gaan dan hadden we de auto eerder moeten aanpassen. Achteraf gezien is dat duidelijk. Ik bedoel; we moesten veranderen, maar toen we dat eenmaal deden was er niet genoeg tijd meer om het goed te doen.”

Gebrek aan investeringen ondermijnde motivatie van Steiner

Steiner wordt bij Haas opgevolgd door Ayao Komatsu, die al sinds de oprichting bij het team werkt. Advies voor de Japanner heeft Steiner niet, wel heeft hij een duidelijke mening over hoe Haas nu verder moet. Volgens Steiner zou Haas meer moeten investeren en inzetten op het verbeteren van de infrastructuur, maar Gene Haas zelf denkt daar anders over, blijkt uit een verklaring van de teameigenaar op de officiële website van de F1. “Ik kan niet begrijpen hoe we laatste in het constructeurskampioenschap kunnen worden met alle apparatuur en mensen die we hebben.”

Die hand-op-de-knip benadering van Gene Haas werkte demotiverend, aldus Steiner. “Ik heb nog nooit zo lang bij een bedrijf gewerkt als bij Haas F1, denk daar maar eens over na – op een gegeven moment moet er worden nagedacht over de lange termijn. Net als alle andere teams zoals AlphaTauri, Aston Martin. Je ziet waar zij naartoe werken en je kunt ze niet volgen. Het is moeilijk om dan gemotiveerd te blijven. Je probeert het, maar op een gegeven moment wordt het duidelijk dat… Het is me pas echt duidelijk geworden sinds ik weg ben”, bekent Steiner. “Omdat je niet meer in die wervelwind zit. Je staat buiten en je kijkt naar binnen en je zegt, ‘wow, ik heb lang gepusht en gezien waar andere mensen naartoe gaan’ sinds in 2021 het budgetplafond werd geïntroduceerd.”

“De Formule 1 is sinds het budgetplafond veranderd”, vervolgt Steiner. “De reactie van mensen was zoiets als ‘je moet anders denken; je moet investeren in je infrastructuur om het beste uit je operationele budget te halen.’ Je moet gewoon heel efficiënt zijn, je moet het geld erin stoppen en alles zo instellen dat het een geoliede machine wordt. Ik denk dat ons concept [het inkopen van het gros van de onderdelen bij Ferrari] heel goed was toen we begonnen, maar toen het budgetplafond kwam, veranderde er het een en ander. Ons model is misschien niet meer het meest efficiënte.”

Perikelen met Ferrari-krachtbron in 2018 stonden betere resultaten in de weg

Gene Haas benadrukte in zijn verklaring ook dat het gebrek aan podiumresultaten mede de oorzaak is geweest van het ontslag van Steiner. Op de vraag waarom het team nooit echt aansprekende resultaten wist te boeken, zegt de Italiaan: “Toen we begonnen, eindigden we achtste in het eerste en tweede seizoen en we werden vijfde in het derde seizoen, dat is nog niet vaak gebeurd. In 2019 vielen we terug, maar daar was ook een aanwijsbare reden. Het was het jaar van het gedoe met de Ferrari-motor. Dat lag niet alleen aan Haas. Was het de beste auto die Haas ooit heeft gehad? Nee. Maar was het de negende plaats van dat jaar waard? Nee, want Alfa Romeo [de andere motorklant van Ferrari] eindigde dat jaar als achtste.”

Photo by: Andy Hone / Motorsport Images

Nikita Mazepin, Haas F1, en Mick Schumacher, Haas F1, worden geïnterviewd

De terugval van het Haas-team in 2019 werd gevolgd door het corona-seizoen 2020. Gene Haas overwoog in die periode om zich terug te trekken uit de F1, maar besloot daar uiteindelijk van af te zien. De onzekerheid over het voortbestaan van het team bleef echter nog jaren voelbaar. De wagen van 2021 – bestuurd door de rookies Mick Schumacher en Nikita Mazepin – werd een heel jaar lang niet doorontwikkeld. “2020 kwam en de pandemie brak uit”, zegt Steiner. “Ik kreeg te horen dat ik het team moest opdoeken. Dus wat deden we? We lieten mensen vertrekken en alles werd stilgelegd. In 2021 kwamen we terug, maar toen moesten we helemaal opnieuw beginnen. We moeten nieuwe mensen vinden, nieuwe kantoren. Alles wat we hadden opgebouwd met [chassisbouwer] Dallara is verloren gegaan, omdat we in 2020 hun contract hebben opgezegd.”

“Dus in 2021 kwamen er mensen van Ferrari over, onder leiding van Simone Resta [als gedetacheerd technisch directeur]. Ik denk dat Simone goed werk heeft verricht door in korte tijd een team op te bouwen, waarna we in 2022 weer als achtste eindigden. Vorig jaar misten we natuurlijk de boot, maar dat kan gebeuren. Het waren slechte jaren, maar er was altijd een aanwijsbare reden.”

“Geen idee” hoe toekomst Haas er uitziet

Over de kansen van het team op succes in de toekomst zegt Steiner: “Dat is niet aan mij.” Insiders suggereren dat Gene Haas zich aan het voorbereiden is op een verkoop van het team. Mogelijk aan Andretti dat graag tot de Formule 1 wil toetreden, maar op weerstand stuit van de overige teams. Met de toegenomen populariteit van Formule 1 wereldwijd zou de Amerikaanse zakenman Haas zijn jarenlange investering in het team mogelijk zelfs terug kunnen verdienen. Steiner zegt daarover: “Ik heb geen idee wat hij wil gaan doen en het is eigenlijk ook niet mijn probleem!”

Over zijn eigen toekomst, heeft Steiner nog niet uitgebreid nagedacht. “Als er iets voorbij komt wat ik leuk vind, dan doe ik het. Ik ben niet van plan om mensen op te bellen voor een baan als teambaas of zo. Het is duidelijk dat ik niets anders wil dan een baan als teambaas. Als je het één keer gedaan hebt…”

Formule 1 geen afgesloten hoofdstuk

Financiële zorgen hoeft Steiner zicht niet te maken, hij is nog steeds eigenaar van Fibreworks Composites, een fabriek in composiet materialen. “Ik denk dat ik genoeg dingen kan blijven doen in de Formule 1 – mensen zullen me vragen om dingen te doen. Maar ik kan wachten. Ik ben al benaderd voor dingen, maar ik wil eerst een stap terug doen. Ik wil gewoon frisse lucht inademen en dan beslissen wat ik ga doen voor mijn toekomst. Ik ben geen 38 meer, dus als ik iets doe, wil ik ervan genieten. Niet alleen ‘ik wil in de Formule 1 zitten om in de F1 te zitten’. Dat is niet mijn missie in het leven.”

Of Steiner bij een ander Formule 1-team aan de bak kan is niet geheel duidelijk. Een concurrentiebeding – zoals gebruikelijk in de Formule 1 bij werknemers die naar een concurrent vertrekken – is door geen van beide partijen bevestigd, maar de Italiaan is heel duidelijk over zijn toekomst. “Ik heb geen haast om een volgende baan te accepteren, ik ben kalm.” Op de vraag of hij – in het hypothetische geval dat Christian Horner hem belt – in zou gaan op een aanbod van zijn oude werkgever Red Bull Racing, is Steiner kort: “Nee.”