Elfde team? De F1-kansen van Andretti na het FIA-nieuws geanalyseerd

Maandag einde middag is het bericht gekomen dat ingewijden in de paddock al hadden voorzien voor eind september dan wel begin oktober: de FIA keurt de Formule 1-plannen van Andretti goed. Het roemruchte Amerikaanse team is als enige van in totaal zeven aanmeldingen overgebleven, waarvan er met Hitech, Rodin en het Aziatische project LKYSUNZ vier teams zijn doorgegaan naar de tweede ronde. In die tweede ronde heeft de FIA alle plannen uitvoerig beoordeeld, vooral of ze sportief en technisch voldoen aan wat er nodig is voor de Formule 1. De beoordeling ging behoorlijk ver, aangezien geïnteresseerde teams zelfs CFD-simulaties moesten aanleveren.

Dat Andretti zowel technisch als sportief aan de eisen voldoet, mag eigenlijk geen verrassing heten. Zo heeft het team haar sporen al in meerdere kampioenschappen verdiend, waarbij met name de IndyCar-successen in het oog springen. De Andretti’s hebben ook alvast een begin gemaakt met de bouw van een nieuwe fabriek. Alhoewel dat vooral bij de bulldozertactiek paste die Andretti tot dusver heeft gehanteerd – ‘jullie bekijken het maar met al die bureaucratische processen, wij pakken alvast door’ – helpt het natuurlijk ook om te laten zien dat de faciliteiten state of the art zullen zijn. Daar komt nog bij dat er met Cadillac een immense partner als General Motors aan verbonden is, al valt nog even te bezien hoe groot de bijdrage technisch wordt – Andretti lijkt immers een Renault-motor achter de hand te hebben. Heel verwonderlijk is het dus niet dat de FIA het stempel heeft gezet en heeft laten weten: technisch en sportief voldoen jullie aan wat wij van een (nieuw) F1-team verwachten.

Gesteggel over geld: Teams willen minimaal zeshonderd in plaats van tweehonderd miljoen

Voor Formule 1-deelname is er echter toestemming van twee partijen nodig. De FIA gaat als regelgever over het sportieve en het technische plaatje en heeft precies die elementen nu afgehamerd. De Formule 1 zelf, of meer specifiek Formula One Management (FOM) als commerciële rechtenhouder van de sport, gaat volledig over het financiële verhaal. Dat financiële verhaal markeert de volgende stap in het proces en belooft meteen de lastigste horde voor Andretti te worden. Het is daarbij belangrijk om te benadrukken dat de huidige tien Formule 1-teams geen directe stem in de procedure hebben. Dit wordt soms wel ten onrechte geïmpliceerd, maar de teams mogen niet direct stemmen over een nieuwe toetreder. Een stemming kan alleen georganiseerd worden door FOM zelf om het eigen standpunt te bepalen, maar de formele stem is aan FOM en niet aan de Formule 1-teams.

De bestaande teams kunnen wel indirecte invloed uitoefenen en precies dat element maakt de Andretti-zaak zo interessant, en ook zo complex. De reactie van de teams op dit nieuws gaan we in Qatar horen, maar tot dusver zijn ze steevast tegen een extra team gebleken. Het komt omdat ze vrezen er onderaan de streep financieel minder van te worden. Een elfde team zal immers meedingen naar het prijzengeld en de TV-gelden, waardoor de taart in elf stukken moet worden gesneden in plaats van tien. De bestaande teams zitten hier niet meteen op te wachten en vragen derhalve aan FOM en F1 CEO Stefano Domenicali om namens hen te handelen. De teams hebben dus niet direct een stem in het proces, maar hopen dat F1 en FOM wel hun belangen behartigen.

Cruciaal in dit verhaal is de zogenaamde entry fee. Het is een bedrag dat een nieuwkomer mee moet brengen als compensatie voor de bestaande teams. Het bedrag is vastgesteld in het zogenaamde Concorde Agreement, waarin ook de andere commerciële aspecten van de sport staan. Het verdrag is door alle tien teams ondertekend, al staan ze inmiddels niet meer achter het bedrag van tweehonderd miljoen. “De Formule 1 is door onder meer Netflix zo gegroeid dat de sport veel meer waard is geworden. Daardoor is het bedrag van tweehonderd miljoen achterhaald”, klinkt het van meerdere teambazen in koor. De bestaande Formule 1-teams hebben al laten weten dat ze minimaal zeshonderd miljoen dollar aan compensatie verlangen in plaats van het bedrag dat nu nog op papier staat.

Probleem is echter dat het Concorde Agreement niet zo makkelijk open te breken valt. Formeel gaat dat niet zonder slag of stoot, al wordt onder druk – en die druk is nu met het FIA-nieuws opgevoerd – natuurlijk alles vloeibaar. Zeer interessante factor daarbij is de looptijd van het huidige Concorde Agreement. De overeenkomst loopt eind 2025 af. Op de deelname van Andretti zelf is nog geen jaartal geplakt, in het FIA-persbericht staat daar ook niets over vermeld. Als het 2025 zou zijn, dan is het huidige Concorde Agreement natuurlijk nog van kracht, maar dat lijkt om meerdere redenen niet waarschijnlijk. Om te beginnen begint de tijd dan al enorm te dringen en ten tweede zijn er enorme investeringen nodig voor slechts één jaar. In 2026 gaat zowel het chassis- als ook het motorreglement ingrijpend op de schop en dus zou dat een logischer instapmoment zijn.

Voor 2026 is er formeel nog geen Concorde Agreement, al levert die constatering nog niet meteen een pasklare oplossing. Zo hebben de tien bestaande teams wel degelijk een belangrijke stem in een nieuwe commerciële deal en hebben ze al laten weten de entry fee voor de eerstvolgende periode fors omhoog te willen hebben. Teams willen de financiële drempel dan een veelvoud maken van de tweehonderd miljoen die het nu is. Voor Andretti zal zoiets natuurlijk een hard gelag zijn, aangezien het Amerikaanse team zich bij de FIA heeft gemeld met de tweehonderd miljoen als compensatie in gedachten. Andretti heeft enorme Amerikaanse partijen achter zich staan en is zoals de Amerikanen zeggen well-funded, al zal het uiteindelijke instapbedrag vaststellen en de weerstand van de bestaande teams zonder twijfel tot bijzonder veel politiek gesteggel leiden. Het maakt de stap die nu moet volgen veel lastiger dan wat Andretti tot dusver achter de rug heeft.

De FIA en Formule 1 zitten bepaald niet op één lijn

Tot slot laat de Andretti-kwestie ook treffend zien dat de FIA en Formule 1-organisatie behoorlijk tegenover elkaar staan. Het heeft alles te maken met tegenstrijdige belangen. Zo heeft FIA-president Mohammed Ben Sulayem vanaf de eerste dag duidelijk gemaakt dat hij meer auto’s en dus meer teams op de F1-grid wil. De aanvraagprocedure is ook op zijn initiatief gestart. De FIA denkt dat de Formule 1 baat heeft bij een extra team, ook voor de stabiliteit op lange termijn, en wil oogsten nu het kan. Formula One Management heeft daarentegen tien teams in het oor van Stefano Domenicali tetteren, die allen aangeven dat F1 vooral aan hun belangen en dus aan het geld moet denken. Het maakt dat het sportieve aspect tot dusver botst met het financiële aspect.

Het heeft ook meteen geleid tot de huidige situatie, waarin de zaak publiekelijk is geworden. Achter de schermen zijn de FIA en F1 niet op één lijn gekomen, waardoor de FIA maar gewoon haar deel van het proces heeft afgerond en de bevindingen naar buiten heeft gebracht. De FIA heeft daarmee de bal naar F1 gespeeld en die ook met een groot pr-vraagstuk (en een potentieel probleem) opgezadeld. Want als FOM om wat voor reden dan ook besluit om de aanvraag van Andretti niet goed te keuren, dan weet de hele wereld dat de FIA al wel akkoord was en dat de Formule 1 dus de boosdoener is. En hoe zou zoiets overkomen op Amerikaanse fans, juist in een land dat de Formule 1 als zo’n belangrijke groeimarkt beschouwt? Het maakt de afhandeling van deze Andretti-zaak bijzonder interessant, maar ook bijzonder complex. De Formule 1 moet de komende tijd zeer zorgvuldig te werk gaan met tegenstrijdige belangen, waarbij de uitkomst nu nog niet vaststaat.

De volledige video-analyse over het Andretti-nieuws en het vervolg van de procedure is bovenaan deze pagina te vinden. Deze F1-update wordt mede mogelijk gemaakt door Jacks.nl. Wat kost gokken jou? Stop op tijd. 18+

Mis geen enkele Formule 1-update meer en abonneer je via deze link op het YouTube-kanaal van Motorsport.com Nederland. Klik ook even op het belletje, dan krijg je meteen een melding wanneer er weer een nieuwe F1-video voor je klaar staat!