Vier vragen die de FIA na het vertrek van Wittich moet stellen

Is Wittich weggestuurd of ging hij zelf weg?

Dinsdag werd uit het niets het vertrek van Nils Wittich als Formule 1-wedstrijdleider aangekondigd. De Duitser was drie jaar een belangrijke pion, maar werd door de FIA kort voor het eind van het seizoen bedankt voor bewezen diensten. In het statement van het autosportorgaan stond dat Wittich voor kansen elders zou gaan, maar die woordkeuze werpt de vraag op of het allemaal wel zo vrijwillig was. Deze vraag werd alleen maar urgenter nadat de 52-jarige Wittich bij Motorsport Magazin lijkt te bevestigen dat hij een paar uur voor het statement pas hoorde dat hij weg moest. 

Wittich is de eerste wedstrijdleider sinds 1996 die door de FIA op een dergelijke manier is uitgezwaaid. Destijds was het Roger Lane-Nott die moest vertrekken. De Brit kreeg dat seizoen veel kritiek te verduren en aan het einde van het jaar werd hij door toenmalig FIA-president Max Moseley vervangen door Charlie Whiting, misschien wel de meest geliefde wedstrijdleider aller tijden.

Waarom vertrok Wittich nu?

Het meest opvallende aspect van het verhaal is de timing van het afscheid. Het seizoen is nog maar drie races lang en het is nog maar een week tot de Grand Prix van Las Vegas. Er waren al wel langer geruchten dat FIA-president van Wittich af wilde, maar toch is de timing voor bijna eenieder die bij de FIA betrokken is een schok.

In Brazilië was de kritiek op de wedstrijdleider niet mals. Red Bull Racing uitte ongenoegen over de timing van de rode vlag in de kwalificatie – waardoor Max Verstappen en Sergio Pérez in Q2 er al uit lagen – en de late virtual safety car nadat Nico Hülkenberg strandde zorgde voor nog meer chagrijn. Tot dan toe werd Wittich gezien als een uitstekende wedstrijdleider. Velen zagen dat hij de rust in de rol van wedstrijdleider terugbracht na de onrust die Michael Masi achter had gelaten.

Het enige waar wel kritiek op was, was de inconsistentie waarmee de straffen werden uitgedeeld. Wat belangrijk is om te melden, is dat Wittich daar weinig mee van doen heeft. De wedstrijdleiding stuurt alleen de incidenten door, de stewards nemen een besluit. 

Vervanger Rui Marques zal in Las Vegas onder een vergrootglas liggen en krijgt direct de ultieme test voor de kiezen. De race op het Las Vegas Strip Circuit staat bekend als een lastige om goed te managen. Een verre van ideaal scenario voor iemand die tot nu toe met de veel mindere druk in de Formule 2 en Formule 3 heeft gewerkt. 

Wie is Rui Marques, de opvolger van Wittich?

De FIA hoefde niet ver te zoeken naar een vervanger. Rui Marques is een bekende in de FIA-burelen. De Portugees kwam in 2014 voor het eerst bij het autosportorgaan binnen. Na een periode als wedstrijdleider in het WTCC stapte hij in 2022 over naar F2 en F3. Zijn werk wordt over het algemeen gewaardeerd, wat mede komt door het feit dat hij ook ervaring heeft als steward en circuitinspecteur. Hij kent dus alle kanten van het racen.

Wat zegt dit over de staat van de FIA?

Wat de achtergrond van dit vertrek ook is, het is het volgende kopstuk in de lange rij van hooggeplaatst FIA-personeel dat is vertrokken. Dat kan niet los worden gezien van de manier waarop FIA-president Mohammed Ben Sulayem regeert. De manier van leidinggeven is bij veel mensen aardig verkeerd gevallen.

In oktober vertrokken communicatiedirecteur Luke Skipper en secretaris-generaal van mobiliteit Jacob Bangsgaard. Vorig jaar waren sportief directeur Steve Nielson en single-seaters directeur Tim Goss vertrokken en ook FIA Women in Sport Commission-hoofd Deborah Mayer koos ervoor om de FIA te verlaten. De eerste vrouwelijke FIA CEO Natalie Robyn trok afgelopen mei de deur ook al dicht. Zij hield na twee jaar voor gezien.

FIA-president Mohammed Ben Sulayem

Foto door: Dom Romney / Motorsport Images

Na al het slechte nieuws kon de FIA in oktober eindelijk goed nieuws melden. Alberto Villarreal werd met bombarie aangekondigd als de general manager. Ook Alessandra Malhame werd aangetrokken, zij is de nieuwe senior HR-directrice. 

Ben Sulayem ligt ook in F1 onder vuur. De Emirati is erg streng over het gebruik van sieraden in de sport – of liever gezegd het niet gebruiken daarvan – en over het vloeken van de coureurs. Max Verstappen en Charles Leclerc kregen daar onlangs nog flinke straffen voor. De GPDA – de coureursvakbond – riep Ben Sulayem op om de coureurs als volwassenen te beschouwen en zijn aanpak aan te passen. 

Nu komt daar het probleem bij dat de FIA met moeite goede wedstrijdleiders kan vinden, zo onthulde Ben Sulayem in een interview met Motorsport.com afgelopen september. “Als je kijkt naar onze officials en wedstrijdleiders, dan zie je dat we een probleem hebben. En dat probleem is dat we geen wedstrijdleiders hebben”, stelt hij. “En je kan ze niet zomaar ergens bestellen. Ik schreef het ook in één van mijn tweets: ‘Je kan ze niet op Amazon bestellen.’ Nee, je zal er mensen voor moeten vinden en je zal ze moeten opleiden.”